Alimenty na rzecz rodziców. Tylko tak unikniesz niepotrzebnych kosztów, wiedzą o tym nieliczni
Czy dzieci naprawdę muszą utrzymywać rodziców?
Zgodnie z art. 128 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, obowiązek alimentacyjny „obciąża krewnych w linii prostej”. Oznacza to, że jeśli rodzic znajdzie się w trudnej sytuacji finansowej, może wystąpić do sądu o zasądzenie alimentów od swojego dziecka.
Obowiązek ten nie jest jednak automatyczny. Aby sąd mógł przyznać alimenty, musi zostać spełniony warunek niedostatku rodzica.
Kiedy dziecko musi płacić alimenty rodzicowi?
Za niedostatek uznaje się sytuację, gdy rodzic nie jest w stanie samodzielnie zaspokoić podstawowych potrzeb życiowych – takich jak wyżywienie, opłaty czy leki. W praktyce oznacza to, że jego dochody są zbyt niskie, by przeżyć bez pomocy.
Jednak sąd bada również, czy niedostatek nie został spowodowany przez samego rodzica. Alimenty mogą zostać oddalone, jeśli np.:
- Rodzic celowo zrezygnował z pracy mimo zdolności do jej wykonywania,
- Nie stara się o przysługujące mu świadczenia (np. renta, dodatek mieszkaniowy),
- Popadł w uzależnienie i nie podejmuje leczenia,
- W przeszłości rażąco zaniedbywał dziecko lub został pozbawiony władzy rodzicielskiej.
Kiedy dziecko nie musi płacić alimentów?
Obowiązek alimentacyjny nie jest bezwzględny. Sąd może oddalić pozew o alimenty, jeśli uzna, że przyznanie ich byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Przykład? Rodzic, który przez lata ignorował potrzeby dziecka, może spotkać się z odmową sądu – nawet jeśli dziś znalazł się w trudnej sytuacji.
Wysokość i forma alimentów
Alimenty nie muszą oznaczać jedynie przelewu na konto. Mogą przybrać formę innej pomocy, np.:
- Opłacenia rachunków,
- Zakupu leków,
- Zapewnienia opieki,
- Pomocy rzeczowej.
Wysokość świadczenia ustalana jest indywidualnie, w zależności od możliwości finansowych dziecka oraz potrzeb rodzica.
Jak wygląda procedura?
Rodzic chcący dochodzić alimentów powinien złożyć pozew do sądu rejonowego. W pozwie musi wykazać:
- Swoje dochody i wydatki,
- Sytuację finansową dziecka,
- Okoliczności, które uzasadniają przyznanie świadczenia.
Warto dodać, że jeśli rodzic ma współmałżonka, to w pierwszej kolejności to on powinien zapewnić mu utrzymanie.
Podsumowanie
Obowiązek alimentacyjny wobec rodziców-emerytów istnieje, ale nie zawsze zostaje zasądzony. Kluczowe znaczenie ma sytuacja finansowa obu stron oraz historia relacji rodzinnych. Dzieci nie ponoszą odpowiedzialności za błędy rodziców, ale mogą być zobowiązane do pomocy, jeśli mają ku temu realne możliwości.
Warto znać swoje prawa i obowiązki – nie tylko jako rodzic, ale także jako dziecko.